Kongen av Bastøy (2010)

Σύμφωνα με τον θρύλο, ο νορβηγικός στρατός ήρθε αντιμέτωπος με τους πολίτες της χώρας δυο φορές, τη μια το χειμώνα του 1915, ενάντια σε παιδάκια σε ένα νησάκι. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, προτού αντιληφθούν ότι κάθονται πάνω σε ένα σκασμό από πετρέλαιο και φυσικό αέριο και μετατρέψουνε έτσι μέχρι και τις φυλακές τους σε ξενοδοχεία σαουδαραβικής πολυτελείας, οι Νορβηγοί ήτανε φτωχοί ψαράδες σε αφιλόξενα νερά, λέγανε τη πρωτεύουσά τους Christiania και όχι μόνο από τον βασιλιά που τη ξανάχτισε, και στο νησάκι του Bastøy συντηρούσανε μια αποικιακή φυλακή για αγόρια, μειωμένης ασφάλειας μεν αλλά τόσο παγωμένα δυναστική όσο οποιαδήποτε σε ταινία φορτωμένη από κλισέ. Σα σκηνικό κινηματογραφικής παραγωγής όλο αυτό μάλλον ευνοεί τον Marius Holst, ένα σκηνοθέτη που αγαπάει τις ιστορίες παιδιών όσο και τα στερεότυπα, μπορεί να δώσει φρέσκια δυναμική σε κουρασμένα δράματα, αλλά μάλλον πνίγεται σε αντικομφορμιστικές ή σε εισαγωγικά ευφάνταστες καταστάσεις. Ο Holst διαχειρίζεται υποδειγματικά τις μεγαλύτερες επιτυχίες των prison films, παρενοχλήσεις, βιασμούς, απόπειρες απόδρασης, βάρβαρες τιμωρίες, τα σκηνικά του είναι αυθεντικά γυμνά και ψυχρά, και οι φιλότιμοι ερασιτέχνες πρωταγωνιστές του τα κατοικούν σαν άνθρωποι γεννημένοι στη κακουχία, με λαμπρότερη προοπτική αποκατάστασης τα θαλασσοδαρμένα φαλαινοθηρικά. Αντικατοπτρίζοντας τις πραγματικές συνθήκες, το σενάριο βοηθάει το σκηνοθέτη να διαχειριστεί τις συγκρούσεις το ίδιο λιτά και αποτελεσματικά, οι κρατούμενοι απαγορεύεται να μιλάνε για το παρελθόν τους και μοιάζουνε έτσι Αγιάννηδες στον καλοπροαίρετο θεατή, η αυστηρή ηθική και η αυστηρότερη πειθαρχία κρατάνε τόσο τους τόνους όσο και τις εκτονώσεις ολόκληρους κόσμους και εποχές μακριά από το μελόδραμα.

Παρολαυτά, οι σεναριογράφοι του κατάφεραν και πάλι να μπερδέψουν τον Holst, ο βασιλιάς στον οποίο αναφέρεται ο τίτλος του Kongen av Bastøy (2010) είναι βέβαια δευτερεύων χαρακτήρας, ο διευθυντής της φυλακής, και προορίζεται μόνο για πτώση, αλλά οι.. Σπάρτακοι είναι δυο, ο πιο παλιός και ο πιο νέος στους θαλάμους, και ο σκηνοθέτης τους χειρίζεται σειριακά --τελειώνει το τόξο του ένα, ξεκινάει του άλλου-- παρόλο που η ιστορία είναι υποτίθεται σε συνεχή ανάπτυξη. Το νησί του διαβόλου το γνωρίζεις μέσα από τα μάτια του C-19, ανυπόταχτου νεοφερμένου με μόνο στόχο την απόδραση, η οποία συμβαίνει.. αναπάντεχα κλείνοντας το πρώτο τρίτο της αφήγησης, και από κει και πέρα, το ίδιο κατακέφαλα, υφίστασαι σα θεατής μια αλλαγή οπτικής, οι πρωτοβουλίες περνάνε στα χέρια του C-1, ο οποίος μετράει μέρες για το απολυτήριο και συγκρούεται (αρχικά) με τη συνείδησή του. Το τηλεγραφημένο νόημα θέλει στο πρώτο τόξο τον αντιδραστικό ήρωα να διδάσκεται υπεύθυνο συμβιβασμό και στο δεύτερο τον μετρημένο να χωνεύει τις ευθύνες της τυφλής υπακοής στην ιεραρχία, όμως ο Holst δε καταφέρνει να τα εντάξει και τα δυο σε μια ενιαία αφήγηση, και σαν αποτέλεσμα φτυαρίζει και τον αμοιβαίο σεβασμό και την αλληλεγγύη που αναπτύσσεται ανάμεσα στους χαρακτήρες. Παραπέρα, οι σκηνοθετικές επιλογές θάβουνε και τη κλιμάκωση, την εξέγερση και τη καταστολή της στο τελευταίο μέρος, αυτή είναι μεν τεχνικά άψογη (η παραγωγή είναι από τις ακριβότερες στην ιστορία της χώρας) και κάπως συγκινητική, αλλά τα προηγούμενα σε κάνουνε να την αντιμετωπίζεις σα διεκπεραιωτικό επεισόδιο, άντε σα season finale.