Berlinale 2010: Τα βραβεία

Το κλείσιμο της φροϋδικής προσέγγισης του Semih Kaplanoglu στην ψυχοσύνθεση ενός χαρακτήρα, βράβευσε η κριτική επιτροπή της φετινής Berlinale, με τη Χρυσή Αρκούδα να πηγαίνει απ’ τα χέρια του απρόθυμου προέδρου Werner Herzog, σ’ αυτά του αδιάφορου νικήτη, σκηνοθέτη του Bal / Honey, που έκλεισε την αντίστροφη τριλογία του Yusuf, γυρίζοντάς τον πίσω στα παιδικάτα του, για να δείξει πώς κατέληξε ορφανός από πατέρα και έφηβος γιος ταλαίπωρης μάνας στο Süt / Milk (2008), προτού γίνει τσακισμένος σαραντάρης ποιητής στο Yumurta / Egg (2007) –τρεις ταινίες που ξεκίνησαν το στήσιμό τους απ’ το Crossroads της Θεσσαλονίκης. Η τριλογία, που άνοιξε με το πρώτο μέρος της στις Κάνες κι έδειξε το δεύτερο στη Βενετία, έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο το ταξίδι της στην τριπλέτα των μεγάλων ευρωπαϊκών φεστιβάλ, στερώντας το μεγάλο βραβείο απ’ την κατά γενική ομολογία καλύτερη ταινία της διοργάνωσης, το Eu Cand Vreau sa Fluier, Fluier / If I Want to Whistle, I Whistle, δράμα για ανήλικο φυλακισμένο, του Florin Serban, που αρκέστηκε στην Αργυρή Άρκτο ταινίας (ή αλλιώς, Μέγα Βραβείο της Επιτροπής) και το βραβείο καινοτομίας Alfred Bauer, ενδεχομένως λόγω και της ρουμάνικης καταγωγής του, μιας κι η χώρα του είναι ήδη παραφορτωμένη.

Αναμενόμενα, και σαν ένδειξη συμπαράστασης, η Αργυρή Άρκτος σκηνοθεσίας πήγε στον The Ghost Writer του Roman Polanski, που βάραινε με την απουσία του όλη την διοργάνωση και μέσω του παραγωγού του, Alain Sarde, δήλωσε ότι ακόμη κι αν μπορούσε, δεν θα πήγαινε να το παραλάβει, γιατί την τελευταία φορά που έκανε κάτι τέτοιο, κατέληξε στη φυλακή. Η πολυβραβευμένη στη χώρα της, Shinobu Terajima, κέρδισε την ασημένια αρκούδα καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για το ρόλο της ως σύζυγος φαντάρου που υποδέχεται απ’ τα μέτωπα του Β’ Παγκοσμίου, τον άντρα που την κακοποιούσε και την βίαζε συστηματικά, και της στήνει το υπέρτατο μαρτύριο γυρίζοντας καθολικά ακρωτηριασμένος και άλαλος, αναγκάζοντάς την να φροντίζει και να ικανοποιεί τις βασικότερες των αναγκών του (συμπεριλαμβανομένης της ακόρεστης πείνας του για σαρκική επαφή), για λόγους που ποτέ δεν καταφέρνει στ’ αλήθεια να εξερευνήσει το ιαπωνικό Caterpillar. Το χαρακτηριστικά ανεπεισοδιακό Kak Ya Provel Etim Letom / How I Ended This Summer, του Aleksei Popogrebsky, που δείχνει ακριβώς πώς θα ήταν το LOST, γυρισμένο για σκληροπυρηνικό art-house κοινό και έμοιαζε φτιαγμένο για να το δει και να το βραβεύσει ο Herzog, δεν πήγε παραπέρα απ’ το εξ ημισίας μοίρασμα του βραβείου καλύτερης ανδρικής ερμηνείας, για τους δυο (και πρακτικά μοναδικούς) ερμηνευτές του, τον δευτεροεμφανιζόμενο πιτσιρικά Grigori Dobrygin και τον λιγάκι πιο ψημένο, σε ταινίες και βραβεία, Sergei Puskepalis. Για την εξαιρετική φωτογραφία της ταινίας και το ψηφιακό που μπορείς να πάρεις κι όρκο ότι είναι φιλμ, βραβεύθηκε κι ο Pavel Kostomarov, ενώ την επιλογή του ήσυχου και χαριτωμένου Tuan Yuan / Apart Together ως ταινίας έναρξης, επιβεβαίωσε η βράβευσή του με την αρκούδα για το σενάριο.

Το γενικά αδύναμο κι απογοητευτικό διαγωνιστικό κομμάτι της επετειακής 60ης διοργάνωσης του φεστιβάλ, μεταφράστηκε σε πολλών τις σελίδες ως δείγμα του ότι η θέση της Berlinale στο καλεντάρι γίνεται ολοένα και πιο προβληματική για το υπόλοιπο των τίτλων που της μένουν να επιλέξει, κι όπως καταλαβαίνεις δεν ήταν και τυχαίο το timing της επί τόπου έκδοσης του Variety, που διάλεξε την 8η μέρα του φεστιβάλ για να δημοσιεύσει ρεπορτάζ με τον εύγλωττο τίτλο Cannes vs All Others και θέμα το πώς οι Κάνες έχουν πιάσει πια ολοκληρωτική κυριαρχία στην κορυφή των wishlists δημιουργών, sales agents και μεγαλοδιανομέων, ως η απόλυτη σανίδα απογείωσης των τίτλων με το μεγαλύτερο δυναμικό τους. Κι αν και τα ραπόρτα απ’ την αγορά, ήταν γενικά ενθαρρυντικά σε σχέση με τα περσινά αποτελέσματα, οι πωλητές στην πλειοψηφία τους είχαν βαρεθεί να βλέπουν κόσμο να κοιτάει με τα χέρια πισω απ’ την πλάτη, αντί για μέσα στην τσέπη και τη συντριπτική πλειοψηφία των αγοραστών, να κυνηγάει τους ίδιους τίτλους και τις ίδιες ασφαλείς επιλογές, σε ένα EFM που έκανε καλά νούμερα τελικά, αλλά άφησε τους εκπροσώπους των μικρών, ιδιαίτερων, ανεξάρτητων και ευρωπαϊκών παραγωγών, να ιδρώνουν νευρικά, κοιτάζοντας τα αλισβερίσια να γίνονται σε μαγαζιά πιο αμερικανοκεντρικά.