Κάνες 2010: Τα βραβεία
Μετά από ένα δεκαήμερο αλλόκοτων γούστων του καιρού (και των ηφαιστείων), μαγκωμένης οικονομικής ρευστότητας, μειωμένων ακολασιών (βλέπε party), αγχωμένης βιομηχανικής απόκρισης, χαμηλωμένης γενικότερης προσέλευσης, κι όλα αυτά ως αποτέλεσμα του, αλλά και με αποτέλεσμα το πεσμένο glam --που οφειλόταν, μεταξύ άλλων, και σε ένα πρόγραμμα που, εκτός από στέρηση βροντερών τίτλων, προκάλεσε και ληθαργικές αντιδράσεις στο κοινό του-- το 63ο Φεστιβάλ των Κανών, έριξε απόψε την αυλαία του, για να δώσει με τα βραβεία του, τους τίτλους που θα κλείσουν τη φετινή σειρά ανταποκρίσεων απ’ το Palais des Festivals. Σειρά, με highlights την επιθετική αντίδραση του κινηματογραφικού χώρου στην φυλάκιση του Jafar Panahi (μέσω και του συμβολισμού της κενής ρεζερβέ καρέκλας στη σειρά των θέσεων της κριτικής επιτροπής), τις φήμες για συλλογή υπογραφών προς απελευθέρωση του Roman Polanski, τα πολιτικά σκανδαλάκια με τις επικρίσεις πολιτικών αξιωματούχων για την εικόνα που παρουσιάζουν για τις χώρες τους, τόσο η ταινία της Ιταλίδας Sabina Guzzanti, Draquila – L’ Italia che Trema (παρεμπιπτόντως, η καλύτερη ταινία που πέρασε απ’ τα μάτια μου), όσο και το γαλλικό Hors-la-loi του Rachid Bouchareb (που προκάλεσε διαδηλώσεις έξω απ’ το Palais το πρωί της Παρασκευής, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό των τριγύρω δρόμων από αστυνομικές δυνάμεις), αλλά και με τον Jean Luc Godard που, όπως μαθαίναμε στις Κάνες, έγινε ήρωας του 24ωρου στην Ελλάδα με την άρνησή του να παραστεί σε φιέστες, εν μέσω κρίσεων ελληνικού τύπου.
Στα βραβεία λοιπόν, η μεγάλη έκπληξη ήρθε από την ολοκληρωτική απουσία των Βρετανών, παρά την διπλή συμμετοχή της χώρας με τα βαριά κανόνια των Leigh και Loach. Η επικράτηση του γλωσσοδέτη Apichatpong Weerasethakul στην κούρσα του Χρυσού Φοίνικα, ήρθε να επιβεβαιώσει όσους προέβλεπαν ότι ο πρόεδρος της φετινής επιτροπής, Tim Burton, όλο και κάτι οικείο θα βρει στο γοητευτικά χρονοβόρο και ολότελα διαφορετικό δείγμα κουλτούρας του Lung Boonmee Raluek Chat / Uncle Boonmee Who Can Recall his Past Lives (το οποίο πιθανότατα θα δεις το Δεκέμβρη στη Θεσσαλονίκη, μαζί με όλες τις υπόλοιπες ταινίες του Ταϊλανδού). Το Grand Prix (κάτι σαν Αργυρός Φοίνικας, ας πούμε) στο Des Hommes et de Dieux μοιάζει σωστή αναγνώριση της ευστοχίας και της νηφαλιότητας με την οποία ο Xavier Beauvois καταπιάνεται με το πάντα προσφιλές στους Γάλλους θέμα της θρησκείας και της θρησκευτικότητας. Το βραβείο σκηνοθεσίας στον Mathieu Almaric μπορείς μάλλον να το σημειώσεις ως θαύμα της φύσης μετά τις πικρές εντυπώσεις που είχε αποσπάσει το Tournée του, ενώ το βραβείο της επιτροπής στο Un Homme qui Crie ήταν το ελάχιστο που θα μπορούσε να πάρει αυτό το μειλίχιο, μινιμαλιστικό δράμα απ’ το Τσαντ, για έναν πατέρα που, από αφέλεια και περηφάνια, υπογράφει τη θανατική καταδίκη του γιου του. Το βραβειο σεναρίου στο Poetry, είναι κι αυτό μάλλον ευπρόσδεκτο, αφού το παρουσίαζαν ως φαβορί για το μεγάλο βραβείο, όσοι έτυχε να το δουν. Η Juliette Binnoche ήταν μια ασφαλής επιλογή για το βραβείο γυναικείας ερμηνείας, με τη σχεδόν σόλο δουλειά της στο Copie Conforme, ενώ ο Javier Bardem κέρδισε πανάξια το... μισό βραβείο ανδρικής ερμηνείας για την εξαιρετική του δουλειά στο Biutiful, με το άλλο μισό να πηγαίνει σκανδαλωδώς στον Ello Germano, προφανώς επειδή κατάφερε να κρατήσει τη σοβαρότητά του παίζοντας τον Ιταλάρα, στη νοοτροπίας τηλεοπτικής προπαγάνδας ανοησία του Daniele Luchetti, La Nostra Vita. Μια μέρα πριν, το μεγάλο βραβείο του Un Certain Regard είχε απονεμηθεί στον Sangsoo Hong για το νοσταλγικό HAHAHA, ενώ το βραβείο της επιτροπής είχε πάει στο δραματικό Octubre των Diego και Daniel Vega και το βραβείο ερμηνείας είχε μοιραστεί στις Adela Sanchez, Eva Bianco και Victoria Raposo του Los Labios. Οι τρεις ταινίες μου είχαν ξεφύγει, αλλά μάλλον δεν ήταν δύσκολο να ξεχωρίσουν, κρίνοντας απ’ όσες πέτυχα απ’ τις συμμετοχές ενός εμφανώς αδύναμου φέτος τμήματος, που θα μπορούσε χωρίς δεύτερη σκέψη να έχει φιλοξενήσει και πάνω από μια ελληνικές ταινίες.
Έξω απ’ τα διαγωνιστικά και λοιπά ανοιχτά προγράμματα πάντως, για τον σκληρό πυρήνα της βιομηχανίας, αυτούς δηλαδή που φτιάχνουν και πουλάνε τις ταινίες, κι όχι αυτούς που τις βλέπουν κι αγκομαχάνε, η φετινή χρονιά στις Κάνες πιθανότατα θα σημαδευτεί ως η χρονιά που δοκιμάστηκε (και πέθανε, ή θέριεψε) το 3D, ως συνοδευτικό τίτλων οιασδήποτε υφής. Η αγοραπωλησία τρισδιάστατων ταινιών πήρε φωτιά, σε μια αγορά που ήταν σαφώς πιο ζωντανή από την περσινή, αλλά σε τίτλους κυρίως δεύτερης και τρίτης διαλογής, κυρίως γιατί είχε επανέλθει το εργατικό δυναμικό, στη βιομηχανία τη χολιγουντιανή. Κι ενώ η ανακοίνωση του Dario Argento ότι θα ξεκινήσει τον Dracula του Bram Stoker σε 3D, την ίδια ώρα που ο Tinto Brass έλεγε δεξιά κι αριστερά ότι ετοιμάζει ξανά τον Calligula, μπορεί να προμηνύει μεγάλες στιγμές για την cult σκηνή της Ιταλίας, τα πιο mainstream ζευγάρια ματιών, κι αυτά προς τα ‘κει αρχίζουν να κοιτάζουν, αφού όλοι τώρα κρατούν την ανάσα τους για τις ανακοινώσεις της Βενετίας, που πιθανότατα θα γεμίσει το πρόγραμμά της με όλα εκείνα τα θεριά (Nolan, Arronofsky, Eastwood, Mallick, Sophia Coppola κλπ), που δεν ήταν έτοιμα για τα μαγιάτικα κόκκινα χαλιά.
Στα βραβεία λοιπόν, η μεγάλη έκπληξη ήρθε από την ολοκληρωτική απουσία των Βρετανών, παρά την διπλή συμμετοχή της χώρας με τα βαριά κανόνια των Leigh και Loach. Η επικράτηση του γλωσσοδέτη Apichatpong Weerasethakul στην κούρσα του Χρυσού Φοίνικα, ήρθε να επιβεβαιώσει όσους προέβλεπαν ότι ο πρόεδρος της φετινής επιτροπής, Tim Burton, όλο και κάτι οικείο θα βρει στο γοητευτικά χρονοβόρο και ολότελα διαφορετικό δείγμα κουλτούρας του Lung Boonmee Raluek Chat / Uncle Boonmee Who Can Recall his Past Lives (το οποίο πιθανότατα θα δεις το Δεκέμβρη στη Θεσσαλονίκη, μαζί με όλες τις υπόλοιπες ταινίες του Ταϊλανδού). Το Grand Prix (κάτι σαν Αργυρός Φοίνικας, ας πούμε) στο Des Hommes et de Dieux μοιάζει σωστή αναγνώριση της ευστοχίας και της νηφαλιότητας με την οποία ο Xavier Beauvois καταπιάνεται με το πάντα προσφιλές στους Γάλλους θέμα της θρησκείας και της θρησκευτικότητας. Το βραβείο σκηνοθεσίας στον Mathieu Almaric μπορείς μάλλον να το σημειώσεις ως θαύμα της φύσης μετά τις πικρές εντυπώσεις που είχε αποσπάσει το Tournée του, ενώ το βραβείο της επιτροπής στο Un Homme qui Crie ήταν το ελάχιστο που θα μπορούσε να πάρει αυτό το μειλίχιο, μινιμαλιστικό δράμα απ’ το Τσαντ, για έναν πατέρα που, από αφέλεια και περηφάνια, υπογράφει τη θανατική καταδίκη του γιου του. Το βραβειο σεναρίου στο Poetry, είναι κι αυτό μάλλον ευπρόσδεκτο, αφού το παρουσίαζαν ως φαβορί για το μεγάλο βραβείο, όσοι έτυχε να το δουν. Η Juliette Binnoche ήταν μια ασφαλής επιλογή για το βραβείο γυναικείας ερμηνείας, με τη σχεδόν σόλο δουλειά της στο Copie Conforme, ενώ ο Javier Bardem κέρδισε πανάξια το... μισό βραβείο ανδρικής ερμηνείας για την εξαιρετική του δουλειά στο Biutiful, με το άλλο μισό να πηγαίνει σκανδαλωδώς στον Ello Germano, προφανώς επειδή κατάφερε να κρατήσει τη σοβαρότητά του παίζοντας τον Ιταλάρα, στη νοοτροπίας τηλεοπτικής προπαγάνδας ανοησία του Daniele Luchetti, La Nostra Vita. Μια μέρα πριν, το μεγάλο βραβείο του Un Certain Regard είχε απονεμηθεί στον Sangsoo Hong για το νοσταλγικό HAHAHA, ενώ το βραβείο της επιτροπής είχε πάει στο δραματικό Octubre των Diego και Daniel Vega και το βραβείο ερμηνείας είχε μοιραστεί στις Adela Sanchez, Eva Bianco και Victoria Raposo του Los Labios. Οι τρεις ταινίες μου είχαν ξεφύγει, αλλά μάλλον δεν ήταν δύσκολο να ξεχωρίσουν, κρίνοντας απ’ όσες πέτυχα απ’ τις συμμετοχές ενός εμφανώς αδύναμου φέτος τμήματος, που θα μπορούσε χωρίς δεύτερη σκέψη να έχει φιλοξενήσει και πάνω από μια ελληνικές ταινίες.
Έξω απ’ τα διαγωνιστικά και λοιπά ανοιχτά προγράμματα πάντως, για τον σκληρό πυρήνα της βιομηχανίας, αυτούς δηλαδή που φτιάχνουν και πουλάνε τις ταινίες, κι όχι αυτούς που τις βλέπουν κι αγκομαχάνε, η φετινή χρονιά στις Κάνες πιθανότατα θα σημαδευτεί ως η χρονιά που δοκιμάστηκε (και πέθανε, ή θέριεψε) το 3D, ως συνοδευτικό τίτλων οιασδήποτε υφής. Η αγοραπωλησία τρισδιάστατων ταινιών πήρε φωτιά, σε μια αγορά που ήταν σαφώς πιο ζωντανή από την περσινή, αλλά σε τίτλους κυρίως δεύτερης και τρίτης διαλογής, κυρίως γιατί είχε επανέλθει το εργατικό δυναμικό, στη βιομηχανία τη χολιγουντιανή. Κι ενώ η ανακοίνωση του Dario Argento ότι θα ξεκινήσει τον Dracula του Bram Stoker σε 3D, την ίδια ώρα που ο Tinto Brass έλεγε δεξιά κι αριστερά ότι ετοιμάζει ξανά τον Calligula, μπορεί να προμηνύει μεγάλες στιγμές για την cult σκηνή της Ιταλίας, τα πιο mainstream ζευγάρια ματιών, κι αυτά προς τα ‘κει αρχίζουν να κοιτάζουν, αφού όλοι τώρα κρατούν την ανάσα τους για τις ανακοινώσεις της Βενετίας, που πιθανότατα θα γεμίσει το πρόγραμμά της με όλα εκείνα τα θεριά (Nolan, Arronofsky, Eastwood, Mallick, Sophia Coppola κλπ), που δεν ήταν έτοιμα για τα μαγιάτικα κόκκινα χαλιά.
Previously on Movies for the Masses: Βραβεία Ελληνικής Ακαδημίας 2010: Οι νικητές