Βραβεία Ελληνικής Ακαδημίας 2011: Οι νικητές

Στο επιβλητικό αρχιτεκτόνημα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, ανάμεσα στα σκυλάδικα και τα κωλάδικα της λεωφόρου Συγγρού (τοπογραφικό παράδοξο if there ever was one), απονεμήθηκαν χθες τα δεύτερα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, που όπως θα έμαθες από την ζωντανή ανταπόκριση των Μαζών, ανέδειξαν ως μεγάλο νικητή τον Μαχαιροβγάλτη του Γιάννη Οικονομίδη. Ήδη επιλεγμένος από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου την περασμένη βδομάδα, ως καλύτερη ταινία της χρονιάς, ο Μαχαιροβγάλτης των εννιά υποψηφιοτήτων, μάζεψε επτά βραβεία απ’ την Ακαδημία, συμπεριλαμβανομένων αυτών για σκηνοθεσία, σενάριο και ταινία της χρονιάς. Η απουσία του Γιάννη Οικονομίδη απ’ την τελετή (λόγω υποχρεώσεων στην Κύπρο), μας στέρησε τον εν δυνάμει δυναμικότερο ευχαριστήριο λόγο της βραδιάς.

Η Χώρα Προέλευσης του Σύλλα Τζουμέρκα, που φάνταζε φαβορί από τον αριθμό των δώδεκα υποψηφιοτήτων της, περιορίστηκε στα πέντε βραβεία, μεταξύ των οποίων αυτό του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη και της Β’ γυναικείας ερμηνείας για την Ιωάννα Τσιριγκούλη. Το Απ’ τα Κόκαλα Βγαλμένα, του Σωτήρη Γκορίτσα, σημείωσε κυριαρχία στις ανδρικές ερμηνείες με τον Δημήτρη Ήμελλο να βραβεύεται για την υποστηρικτική και τον Αργύρη Ξάφη για την πρωταγωνιστική, ενώ οι τρεις ταινίες μοιράστηκαν εξ ίσου και τη διάκριση για μοντάζ, σε μαραθώνια βράβευση που πυροδότησε παροξυσμό χειροκροτημάτων και γιούχας στην πλατεία της αίθουσας.

Ετούτη η τελευταία βράβευση, ήταν και η πιο ενδεικτική των δυο παθογενειών που συζητάγαμε και πριν μερικούς μήνες στην ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων: τον παραλογισμό της μονής ψήφου των εκλεκτόρων, και την αποκαρδιωτική αποχή των μελών της Ακαδημίας απ’ την διαδικασία που βρισκόταν στην καρδιά των λόγων της ίδρυσής της εξ αρχής. Η τριπλή ισοψηφία, δηλαδή το μοίρασμα ενός βραβείου σε όλες τις υποψήφιες για αυτό ταινίες, εκτός από αφορμή για το ανέκδοτο της βραδιάς («πήρα κι εγώ βραβείο μοντάζ»), είναι και φυσική συνέχεια του ρεκόρ ισοψηφιών στις υποψηφιότητες, που έφεραν το 35% των κατηγοριών να έχουν τέσσερις, ή πέντε διαγωνιζόμενους αντί για τρεις. Και τα αίτιά του, μπορεί κανείς να τα εντοπίσει τόσο στην έλλειψη ψήφων κλιμακούμενης βαρύτητας, ας πούμε, όσο και στο αδιανόητο της μη υποχρεωτικής συμμετοχής των μελών της Ακαδημίας στην ψηφοφορία, που έχει ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα, στη διαδικασία των υποψηφιοτήτων να απέχει για δεύτερη φορά σχεδόν το 50% του σώματος.

Πέρα από τέτοιες αφορμές για μειδιάματα, πάντως, ξεκινώντας τη βραδιά με την καλύτερη στιγμή της περσινής τελετής (την τιμητική βράβευση του εκλιπόντα Θανάση Βέγγου), συνεχίζοντας με την αναδρομή του προέδρου Τάσου Μπουλμέτη στις (τρεις) δράσεις της Ακαδημίας για το 2010 (τα πρώτα βραβεία, τη βραδιά προβολής ελληνικών trailer στην Τεχνόπολη και το συνέδριο οπτικοακουστικής παιδείας που επιδοτήθηκε με €50 χιλ (!) από την πολιτεία, παρά τη χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση), και περνώντας στο χορό των απονομών με τα ευχολόγια του υφυπουργού Πολιτισμού, Τηλέμαχου Χυτήρη (με τον οποίο σημειώθηκε κι η πρώτη επίσημη παρουσία της Πολιτείας σε δράση της Ακαδημίας, ως πρώτη ένδειξη αναγνώρισής της κιόλας, τηρουμένου του πρωτοκόλλου), η χθεσινοβραδινή τελετή με το παρεΐστικο κλίμα του κοινού και τη χαβαλεδιάρικη διάθεση των παρουσιαστών της, Βασίλη Χαραλαμπόπουλου και Χρήστου Λούλη, μπορεί να καταγραφεί ως ένα ακομπλεξάριστο, φιλικό σουαρέ, όπου οι άνθρωποι του κινηματογράφου μαζεύτηκαν για να χτυπήσουν ο ένας τον άλλο στην πλάτη, να πουν τα νέα τους, να ανταλλάξουν κουράγια και παρεμπιπτόντως να δώσουν και μερικά βραβεία.

Οι οργανωτικές αδυναμίες στις διαδικασίες, που μπορούν να παραγκωνισθούν κι ως παιδικές ασθένειες, υπερκαλύφθηκαν απ’ την καλή διάθεση διοργανωτών και καλεσμένων, με βάση την οποία μπορείς να χαλαλίσεις ακόμα και τον Τηλέμαχο Χυτήρη, που για το πόσο ήξερε τις ταινίες που βραβεύονταν, καρφώθηκε απ’ την κρίση δυσλεξίας του και την αδυναμία του να αναγνωρίσει τον τίτλο, όταν κλήθηκε να ανακοινώσει ότι η πρόταση της Ακαδημίας για τα ερχόμενα ξενόγλωσσα Όσκαρ είναι το Attenberg, της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη. Αυτό, ως μια ενδιαφέρουσα αποστροφή, ενδεικτική του πόσο ξέρει η Πολιτεία τον κινηματογράφο που επαινεί στους λόγους της.